Waarom een negaWatt BE-scenario ?
De meeste energiescenario’s beschouwen de energievraag tegen 2030 of 2050 over het algemeen als een vaststaand cijfer en niet als een politieke keuze. NegaWatt België stelt voor dit patroon om te keren en een beleid voor energievraagbeheer te implementeren.
meer info
Traditionele benaderingen die gebaseerd zijn op het koolstofvrij maken van energieproductie staan voor een grote uitdaging: ze vereisen een ongekende versnelling van de inzet van hernieuwbare capaciteit of investeringen in netinfrastructuur en zijn afhankelijk van onbewezen technologieën zoals koolstofafvang en -opslag. Het negaWatt België-scenario laat zien dat het eerst aanpakken van de energievraag de vergelijking voor koolstofvrij maken fundamenteel verandert.
Het negaWatt België-scenario is geen recept voor bezuinigingen, maar eerder een routekaart naar een evenwichtiger relatie met energie: gebruiken wat we nodig hebben, het verstandig gebruiken en het duurzaam produceren. De vraag is niet of België zich een dergelijke transformatie kan veroorloven, maar of het zich kan veroorloven om dat niet te doen.
Uitdagende vraag
Bepaalde gerichte overheidsbeleidsmaatregelen kunnen onze energiebehoefte aanzienlijk beperken en tegelijkertijd voldoen aan de dubbele noodzaak om een comfortabele levensstandaard te garanderen en een dynamische economische activiteit te behouden. Het negaWatt België-scenario voorziet in een vermindering van ons energieverbruik in verschillende sectoren, zoals de industrie, mobiliteit en de woningbouw. Deze aannames zijn gebaseerd op het Europese CLEVER-scenario, gepubliceerd met meer dan 20 andere Europese partners in 2023.
Voorbeeld 1: Individuele mobiliteit
Voorbeeld 2: Verwarming in woningen
Totale overwogen reducties
De noodzakelijke prioritaire veranderingen zijn niet technologisch van aard (de benodigde technologieën zijn beschikbaar), maar structureel en maatschappelijk: het heroverwegen van stedelijke ruimtes, transportsystemen, industriële processen en het ontwerp van gebouwen. Het goede nieuws is dat veel van deze veranderingen meerdere bijkomende voordelen hebben: verbeterde luchtkwaliteit, minder verkeersopstoppingen, een gezondere levensstijl en leefbaardere gemeenschappen.
Interconnectie, Opslag, Hernieuwbaar: Energiemix 2050
Het scenario van negaWatt België stelt een energieproductiemix voor 2050 voor, gebaseerd op kostenoptimalisatie. De ideale mix omvat hernieuwbare energieopwekking (voornamelijk wind en zon), opslagsystemen, elektriciteitsimport en netuitbreiding.
Hernieuwbare Productie
Windenergie wordt de belangrijkste bron van energieproductie, vóór zonne-energie. Flexibele elektriciteitscentrales die gebruikmaken van hernieuwbaar gas maken de elektriciteitsmix compleet.
- Wind x 5 om 57 TWh te bereiken in 2050 (geïnstalleerd vermogen 15 GW)
- Zonne-energie x 6 om 46 TWh te bereiken in 2050 (geïnstalleerd vermogen: 48 GW)
Opslag
Opslag is essentieel en maakt op evenwichtige wijze gebruik van verschillende technologieën (batterijen, thermische opslag). Bovendien biedt de bestaande gastransportinfrastructuur de nodige flexibiliteit om de variabiliteit van de productie van hernieuwbare energie te beheersen.
- Batterijen: 60 GWh
- Thermische opslag: 1200 GWh
Interconnecties
Een versterkt elektriciteitsnet, zowel in België als in de buurlanden, is essentieel voor systeemintegratie en -optimalisatie.
- Capaciteit gelijkstroom (DC) lijn x 2,5
- Capaciteit wisselstroom (AC) lijn x 2
Belangrijkste resultaten
Het negaWatt België-scenario heeft vier belangrijke voordelen: het is het goedkoopste scenario, het leidt België tot een grotere zelfvoorziening, het biedt een realistisch traject en het bevordert een rechtvaardige transitie.
- duur
Het negaWatt België-scenario verlaagt de totale kosten van het energiesysteem met 33% ten opzichte van het referentiescenario en met 19% ten opzichte van 2019. Deze besparingen worden bereikt door lagere brandstofkosten, vermeden infrastructuurinvesteringen en lagere exploitatie- en onderhoudskosten voor een kleiner energiesysteem.
+ zelfvoorzienend
Minder energieverbruik verhoogt de energiezelfvoorziening van België. In combinatie met een beleid voor circulaire economie beperkt dit ook de aanvoer van kritieke materialen.
- 4x minder geïmporteerde energie
- Verdubbeling van het aandeel lokale productie
realistisch
Koolstofafvang staat voor grote ontwikkelingsuitdagingen op industrieel niveau. Daarom beperken we het gebruik van deze meer onzekere technologieën tot toepassingen waar geen andere, meer ontwikkelde decarbonisatieopties bestaan, zoals cementproductie. Om dezelfde redenen wordt koolstofopslag in de bodem niet overwogen.
De productie van hernieuwbare energie is ambitieus, maar beperkter dan in het referentiescenario. In de praktijk blijft de ontwikkeling van windenergie op land en fotovoltaïsche energie ver onder hun theoretische technische potentieel.
Rechtvaardige transitie
Op Belgisch niveau bevordert het negaWatt Belgium-scenario de ontwikkeling van collectieve oplossingen ten behoeve van de meest kansarme burgers. Het garanderen van toegang tot betaalbare en duurzame energie is een fundamenteel recht.
Op internationaal niveau stelt het verminderen van het Belgische grondstoffenverbruik andere landen in staat hun verbruik te verhogen, zodat iedereen een energieniveau heeft dat een menswaardig leven mogelijk maakt, met respect voor de planetaire grenzen.
download de samenvatting :
Gedetailleerde resultaten
Technische website
Gedetailleerd technisch rapport
Binnenkort beschikbaar